پایان 45 سال پنهان شدن «مستر پیتر»

ئایان- روزنامه «گاردین» در گزارشی درباره این میلیونر ساواک که سال‌ها پنهانی زندگی کرده است در گزارشی او را «شکنجه‌گر اصلی شاه» خوانده و نوشته است ثابتی 89 ساله اکنون باید پاسخگوی اعمالش در سالهای پایانی حکومت شاه در دادگاهی در آمریکا باشد.

به نوشته گاردین، پرویز ثابتی برای خانواده‌اش پس از فرار در جریان انقلاب 57 در ایران یک زندگی تازه و ناشناس در آمریکا ساخت اما اکنون با شکایت و طلب غرامت 225 میلیون دلاری بابت جنایاتی که به دستور او ساواک در زندان‌های تهران و دیگر شهرها انجام داده، روبرو شده است.

ساکنان محله اعیانی ویندرمیر در فلوریدا، پرویز ثابتی و همسرش را به نام «پیتر» و «نانسی» می‌شناسند: زوجی بازنشسته و ظاهراً مهربان که در پیاده‌روی‌های صبحگاهی برایشان دست تکان می‌دهند و همیشه پذیرای دیدار دختران موفقشان هستند، یکی از آن‌ها استاد برجسته علوم در دانشگاه هاروارد است.

اما پشت دیوارهای بلند عمارت 3.6 میلیون دلاری‌ ثابتی در فلوریدا، واقعیت تاریک‌تری پنهان است: «پیتر» در واقع پرویز ثابتی است، رئیس اداره امنیت داخلی ساواک و متهم به شکنجه‌گری در حکومت شاه ایران، که اکنون در فلوریدا با شکایت 225 میلیون دلاری بابت جنایات انجام‌شده در زندان‌های تهران سایر شهرها روبرو شده است.

ماه گذشته یک قاضی دادگاه فدرال حکم داد که ثابتی 89 ساله پس از چهار دهه زندگی پنهانی برای خود و خانواده‌اش از زمان فرار از ایران در سال 1357 باید برای شکایتی که از سوی سه شاکی به‌عنوان زندانیان سیاسی سابق مطرح شده، محاکمه شود.

شاکیان این پرونده می‌گویند در میان هزاران نفری بودند که به‌عنوان مخالفان شاه توسط ساواک، سازمان امنیتی مخوف ایران دستگیر شده و به دستور مستقیم ثابتی مورد شکنجه‌های وحشیانه قرار گرفته‌اند: از جمله تجاوز، شوک الکتریکی، غرق مصنوعی و درآوردن ناخن‌ها.

به گفته شاکیان، یکی از ابزارهای وحشیانه شکنجه «آپولو» بود، صندلی برقی با کلاه فلزی که فریاد قربانی را در گوش خودش تشدید می‌کرد.

ثابتی به این اتهامات در دادگاه واکنشی نشان نداده، اما پیش‌تر هرگونه شکنجه در ساواک را انکار کرده و گفته بود «همیشه مخالف شکنجه بوده است».

گرچه مکان زندگی او طی 45 سال گذشته ناشناخته مانده بود، اما نقش او به‌عنوان طراح اصلی سرکوب در ساواک و یکی از قدرتمندترین چهره‌های رژیم شاه مشخص بود.

گزارش محرمانه سازمان سی‌آی ا در سال 1978 – که در سال 2018 منتشر شد – او را یکی از «قدرتمندترین و هراس‌آورترین مردان رژیم شاه» معرفی کرده که اختیار بازداشت، بازجویی و تعقیب مخالفان در سراسر کشور را داشت.

آمار قربانیان ساواک از زمان تأسیس در 1957 تا انحلال در 1979 متفاوت است، اما هزاران نفر بازداشت و شکنجه و صدها نفر به دست ساواک کشته شدند.

سه شاکی که مردان ایرانی 68 تا 85 ساله ساکن کالیفرنیا هستند، می‌گویند در تهران توسط ساواک ربوده، مجبور به اعترافات دروغین اجباری و زندانی شدند. تلاش وکلای ثابتی برای رد پرونده به دلیل مرور زمان در 12 اوت توسط قاضی گرگوری پرسنل رد شد و محاکمه ممکن است اوایل سال آینده برگزار شود.

بر أساس این شکایت، ثابتی «چهار دهه گذشته را در خفا گذرانده و هویت خود را پنهان کرده است». او و همسرش نسرین 75 ساله، احتمالاً همچنان ناشناس می‌ماندند اگر یکی از دخترانشان در فوریه 2023 ناخواسته عکسی از او منتشر نمی‌کرد.

ثابتی و خانواده‌اش از زمان ورود به فلوریدا در 1978، زندگی بسیار مرفهی داشته‌اند. بر اساس اسناد وزارت خارجه آمریکا، آن‌ها بیش از 20 میلیون دلار از ایران منتقل کرده‌اند. او با نام‌های مستعار پیتر و نانسی، شرکت ساختمانی سودآوری در فلوریدا تأسیس کرد.

امروز خانواده ثابتی مالک دست‌کم 8 ملک در اورنج کانتی هستند، از جمله عمارت 3.5 میلیون دلاری ویندرمیر که در سال 2005 خریداری شد. ثابتی و همسرش شهروند آمریکا هستند و در انتخابات 2024 رأی داده‌اند.

سارا کولون وکیل شاکیان، از تصمیم دادگاه برای رد درخواست ثابتی و حفاظت از هویت شاکیان که تهدید به مرگ شده‌اند استقبال کرد.