کنارهگیری داوطلبانه نخستوزیران ژاپن؛
اخلاق سیاسی در خدمت منافع ملی
در حالیکه در بسیاری از کشورها رهبران سیاسی حتی در شرایط ناکارآمدی و کاهش مشروعیت به صندلی قدرت میچسبند، در ژاپن کنارهگیری داوطلبانه نخستوزیران به یک هنجار پذیرفتهشده تبدیل شده است. این تفاوت رفتاری، محصول سنتهای تاریخی، فرهنگ سیاسی و نهادهای مدنی قدرتمند این کشور است.
یادداشت مدیر مسئول/ئایان - در حالیکه در بسیاری از کشورها رهبران سیاسی حتی در شرایط ناکارآمدی و کاهش مشروعیت به صندلی قدرت میچسبند، در ژاپن کنارهگیری داوطلبانه نخستوزیران به یک هنجار پذیرفتهشده تبدیل شده است. این تفاوت رفتاری، محصول سنتهای تاریخی، فرهنگ سیاسی و نهادهای مدنی قدرتمند این کشور است.
ریشههای تاریخی و فرهنگی این رفتار
از منظر جامعهشناسی تاریخی، باید توجه داشت که فرهنگ ژاپن ریشه در آموزههای کنفوسیوسی و سنتهای سامورایی دارد؛ فرهنگی که بر جمعگرایی، حفظ آبرو و اولویتدادن به خیر عمومی استوار است. در چنین چارچوبی، یک رهبر سیاسی در مواجهه با بحران اعتماد عمومی، استعفا را نشانهای از مسئولیتپذیری میداند، نه عقبنشینی. به بیان دیگر، کنارهگیری یک عمل اخلاقی برای پاسداشت اعتماد جامعه است.
نقش احزاب و بوروکراسی در استمرار قدرت
از نگاه جامعهشناسی سیاسی، ساختار حزبی و بوروکراتیک ژاپن نیز در این روند تأثیر تعیینکننده دارد. حزب حاکم لیبرال-دموکرات و نظام اداری منسجم این کشور تضمین میکنند که حتی با تغییر نخستوزیر، سیاستهای کلان و مسیر توسعه دچار وقفه نشود. بنابراین، رهبران ژاپنی نگران فروپاشی نظم سیاسی یا قطع پروژههای ملی پس از استعفا نیستند.
تجربه تاریخی بحران و بازسازی
نباید فراموش کرد که ژاپن پس از شکست در جنگ جهانی دوم، با بحرانی تمامعیار روبهرو شد و مسیر بازسازی را با هزینههای سنگین آغاز کرد. از دل این تجربه، جامعه ژاپنی به این نتیجه رسید که تنها راه بقا و توسعه، تقویت نهادها و پذیرش اخلاق مسئولیتپذیری است. بنابراین، کنارهگیری رهبران بهجای آنکه یک تهدید باشد، به فرصتی برای بازسازی اعتماد عمومی و تضمین ثبات بدل شد.
درسهایی برای دیگر جوامع
کنارهگیری داوطلبانه در ژاپن بیش از آنکه یک تصمیم فردی باشد، بازتابی از یک فرهنگ سیاسی و اجتماعی است که منافع ملی را بر منافع شخصی یا حزبی مقدم میدارد. این همان درسی است که بسیاری از کشورهای در حال توسعه هنوز با آن فاصله زیادی دارند. توسعهیافتگی تنها به شاخصهای اقتصادی محدود نیست؛ بلکه در گردش سالم قدرت و اخلاق سیاسی نیز خود را نشان میدهد.
پربیننده ترین
- ● جادوی کلام در گل و سیمان؛ روایت خالق مجسمههای سفید، هادی ضیالدینی
- ● جوانان رپر سنندجی؛ صدایی از خیابان تا امید
- ● مرگ و زندگی در آتش آبیدر: بازماندهای که در چشمان مرگ نگریست
- ● فروپاشی پدرسالاری در نگاه جامعهشناسانه
- ● جنگ قدرت در میدان زبان – نبردی جهانی، بیصدا اما ویرانگر
- ● زندگی و هنر یک ویلون نواز سنندجی
- ● سنندج در گره زمان و مکان؛ از مدیریت نابینا تا شورای خوابآلود
- ● توسعهی کردستان در ترازوی گفتوگو و شفافیت، وعده یا واقعیت؟
- ● یادگارهای مستطیل سبز؛ بهانهای برای واکاوی جاماندگیِ فوتبال کردستان
- ● زنِ خوب یا جهانِ بد؟ تحلیل شخصیتهای نمایشنامهای که فضیلت را در تنگنا میگذارد
- ● حقوق توانیابان در سنندج همچنان نادیده گرفته میشود
- ● ۱۲۳ در دیواندره؛ تیمی کوچک با بار بزرگِ مداخله در بحرانهای اورژانسی
- ● نظام پزشکی: دوربین دراتاقهای عمل الزامی میشود
- ● نقطه آغاز و پایان دایره
- ● حلقههای مفقوده توسعه فرهنگی در منطقه اورامانات
آخرین اخبار
- ● سنندج در گره زمان و مکان؛ از مدیریت نابینا تا شورای خوابآلود
- ● تأخیر در پرداخت مطالبات سلامت؛ تعرفهها بیاثر و هزینه بیماران بیشتر میشود/ بررسی علل عدم اجرای ماده ۳۸ قانون در دستور کار سازمان بازرسی قرار می گیرد
- ● ۱۲۳ در دیواندره؛ تیمی کوچک با بار بزرگِ مداخله در بحرانهای اورژانسی
- ● حلقههای مفقوده توسعه فرهنگی در منطقه اورامانات
- ● حقوق توانیابان در سنندج همچنان نادیده گرفته میشود
- ● زنِ خوب یا جهانِ بد؟ تحلیل شخصیتهای نمایشنامهای که فضیلت را در تنگنا میگذارد
- ● «پاریزهر» سنندج طوفانی شد؛ پیروزی قاطع ۴ بر ۱ و پایان نیمفصل
- ● آتش هیرکانی چالوس همچنان در جریان است
- ● یادگارهای مستطیل سبز؛ بهانهای برای واکاوی جاماندگیِ فوتبال کردستان
- ● پ.ک.ک از منطقه راهبردی زاب خارج شد
- ● نظام پزشکی: دوربین دراتاقهای عمل الزامی میشود
- ● مرگ و زندگی در آتش آبیدر: بازماندهای که در چشمان مرگ نگریست
- ● کردستان و ضرورت اجماع نخبگانی؛ بازخوانی یک نیاز فراموششده در مسیر توسعه
- ● زندگی و هنر یک ویلون نواز سنندجی
- ● فروپاشی پدرسالاری در نگاه جامعهشناسانه